Γιάννης  Πρελορέντζος 

Βασικές πληροφορίες

     Αναλυτικό Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Γιάννης Πρελορέντζος, αριστούχος απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1985) και διδάκτωρ φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης Paris-IV (1992),  υπήρξε καθηγητής νεότερης και σύγχρονης φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου δίδασκε από το 2000, και κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής από τον Δεκέμβριο του 2017 έως τα μέσα Οκτωβρίου του 2019. Είχε διδάξει προηγουμένως στο Πανεπιστήμιο Πατρών, υπήρξε επισκέπτης καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris 1 – Panthéon-Sorbonne, και διδάσκει στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φιλοσοφία» (κατεύθυνση «Ιστορία της  φιλοσοφίας») του Τομέα (του Τμήματος πλέον) Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, από το εαρινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2015-2016 μέχρι σήμερα. Έχει δημοσιεύσει μακρά σειρά μελετών, κυρίως στα ελληνικά και στα γαλλικά, για τον Descartes, τον Spinoza και τον Bergson και, δευτερευόντως, για πτυχές της φιλοσοφίας και/ή του έργου των Hobbes, Malebranche, Rousseau, Condorcet, Kant, Vladimir Jankélévitch, Sartre, Merleau-Ponty, Lévinas, Éric Weil, Gilles Deleuze, Jacques Bouveresse, Frédéric Worms, Chantal Jaquet, Philippe Sabot, Gilbert Romeyer Dherbey, Κορνήλιου Καστοριάδη, Κώστα Παπαϊωάννου, Ευάγγελου Μουτσόπουλου και Κωστή Παπαγιώργη. Τα πιο πρόσφατα πονήματά του τιτλοφορούνται Για τον σκωτικό Διαφωτισμό (2019) και Φιλοσοφία και λογοτεχνία στη Γαλλία 1930-1960 (2016). Έχει επίσης μεταφράσει και σχολιάσει στα γαλλικά τα κεντρικά βιβλία της Πολιτείας του Πλάτωνος και στα ελληνικά Τα πάθη της ψυχής του Descartes, τη Δημιουργική εξέλιξη του Bergson, τον Μπερξονισμό του Deleuze, τη μελέτη του Philippe Sabot, Φιλοσοφία και λογοτεχνία. Προσεγγίσεις και διακυβεύματα ενός ζητήματος και τις νουβέλες του Benjamin Constant (Αδόλφος. Το κόκκινο τετράδιο. Σεσίλ). Ιππότης του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα της Γαλλικής Δημοκρατίας (2015).

Βασικά ερευνητικά ενδιαφέροντα

• το φιλοσοφικό έργο του Descartes, του Spinoza, του Rousseau, του Bergson, του Sartre, του Merleau-Ponty, του Deleuze και του Vladimir Jankélévitch∙
• οι θεωρίες περί παθών (της ψυχής) στη νεότερη φιλοσοφία και οι θεωρίες των συναισθημάτων και των συγκινήσεων (émotions/emotions) από τα τέλη του 19^ου αιώνα μέχρι τα μέσα του εικοστού αιώνα∙
• η φιλοσοφία στη Γαλλία στον εικοστό αιώνα –και μέχρι τις μέρες μας– και, δευτερευόντως, στον δέκατο ένατο αιώνα∙
• οι σχέσεις της φιλοσοφίας με τη λογοτεχνία και, δευτερευόντως, με τις επιστήμες και τις τέχνες. 

Ενδεικτικές δημοσιεύσεις

Α. ΒΙΒΛΙΑ

•  Platon, La République (Livres VI et VII), μετάφραση Yannis Prélorentzos και Tiphaine Karsenti, φιλοσοφική ανάλυση, σχόλια στη μετάφραση, σχολιασμένο γλωσσάρι, Index κυρίων ονομάτων και βιβλιογραφία Yannis Prélorentzos, Παρίσι, εκδόσεις Hatier, συλλογή «Classiques & Cie», Παρίσι, 2007, 216 σελ. (1^η έκδοση 1992, 2^η αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη έκδοση 2000).

•  Temps, durée et éternité dans les Principes de la philosophie de Descartes (1663) de Spinoza, Πρόλογος: Jean-Marie Beyssade, Παρίσι, Presses de l’Université de Paris Sorbonne, συλλογή «Travaux et documents du Groupe de Recherches Spinozistes», n^o 6, 1996, IV-264 σελ.

• La durée chez Spinoza. Seconde partie: La théorie de la durée dans la pensée spinoziste, Λίλη (Lille), Atelier National de Reproduction des Thèses, 1994, 361 σελ.

• René Descartes, Τα πάθη της ψυχής, προλογικό σημείωμα – εισαγωγή – μετάφραση – βιβλιογραφία – ευρετήριο εννοιών: Γιάννης Πρελορέντζος, Αθήνα, Εκδόσεις Κριτική, σειρά «Γλώσσα-Θεωρία-Πράξη», Αθήνα, 1996, 282 σελ.∙ 2^η έκδοση Σεπτέμβριος 2017.

• Ερρίκος Μπερξόν, Η δημιουργική εξέλιξη, μετάφραση: Κωστής Παπαγιώργης και Γιάννης Πρελορέντζος, επιμέλεια – επίμετρο Γιάννης Πρελορέντζος [τίτλος του επιμέτρου: «Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τη φιλοσοφία του Henri Bergson», σσ. 349-550], Αθήνα, Εκδόσεις Πόλις, 2005∙ ανατύπωση Ιούνιος 2016.

• Gilles Deleuze, Ο μπερξονισμός, εισαγωγή – μετάφραση – σημειώσεις – επίμετρο – βιβλιογραφία – γλωσσάρι: Γιάννης Πρελορέντζος, Αθήνα, Εκδόσεις Scripta, 2010∙ 2η έκδοση, Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg, 2019.

• Γνώση και μέθοδος στον Bergson, Αθήνα, Εκδόσεις Ευρασία, 2012.

• Φιλοσοφία και λογοτεχνία στη Γαλλία 1930-1960, Αθήνα, Εκδόσεις Παπαζήση, σειρά «διά-ΛΟΓΟΣ/Φιλοσοφική Βιβλιοθήκη/Μελέτες», 2016.

• Philippe Sabot, Φιλοσοφία και λογοτεχνία. Προσεγγίσεις και διακυβεύματα ενός ζητήματος, εισαγωγή – μετάφραση – σημειώσεις: Γιάννης Πρελορέντζος, Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg, 2017.

• Για τον σκωτικό Διαφωτισμό. Μια υποδειγματική μελέτη αναφοράς με αφορμή τη μονογραφία του Διονύση Δρόσου, Το ευγενές εμπόριο της συμπάθειας. Αστικός πολιτισμός και ηθική κοινότητα στον σκωτικό Διαφωτισμό, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη, 2019.

Β. ΑΡΘΡΑ

(με χρονολογική σειρά, από το 2008)

• «Προφιλοσοφικές και φιλοσοφικές “τροφές” του Εμμανουέλ Λεβινάς», Νέα Εστία, τχ. 1814, Σεπτέμβριος 2008, σ. 374-459. 

• «Οι επαναστατικές μάζες στο στοχασμό του Κώστα Παπαϊωάννου»:  στο συλλογικό τόμο Αφιέρωμα στον φιλόσοφο Κώστα Παπαϊωάννου. Δεκατέσσερις Εισηγήσεις, προλογικό σημείωμα: Απόστολος Αποστολόπουλος, επιμέλεια: Δημήτρης Αρμάος, Σύγχρονη Δελφική Αμφικτυονία. Καβάφεια 2006, Αθήνα 2008, σ. 96-195. 

• «Le problème de la délimitation des choses, des qualités et des états dans la continuité du tout de la réalité selon Bergson», Annales bergsoniennes (Παρίσι, P.U.F., σειρά «Épiméthée»), τόμος IV: «L’Évolution créatrice 1907-2007: épistémologie et métaphysique», Δεκέμβριος 2008, σ. 433-466. 

• «Φιλοσοφία και κινηματογράφος σύμφωνα με τον Ζιλ Ντελέζ»: επίμετρο στο Gilles Deleuze, Κινηματογράφος 1. Η εικόνα-κίνηση, μετάφραση Μιχάλης Μάτσας, επιμέλεια Κική Καψαμπέλη, Αθήνα, Νήσος, σειρά «Τέχνες», 2009, σ. 262-300.

• «Vie et conscience selon Bergson», Φιλοσοφία (Ακαδημία Αθηνών, Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας), τόμ. 39, 2009, σ. 325-346. 

• «Mythe tragique et justice dans la pensée grecque selon Kostas Papaïoannou»: στο Stamatios Tzitzis, Maria Protopapas-Marneli και Bjarne Melkevik (επιμ.), Mythe et justice dans la pensée grecque, P.U.L. (Les Presses de l’Université Laval), συλλογή «Inter-sophia»,  2009, σ. 309-346.

• «Όψεις της συνάντησης της φιλοσοφίας, της θεολογίας και του θεάτρου στον 16^ο και τον 17^ο αιώνα: ο ρόλος των “παθών της ψυχής”», Δωδώνη, τόμος ΛΔ΄, Μέρος Τρίτο, Ιωάννινα 2005-2007 [2010], σ. 49-73.

            Συντετμημένη εκδοχή της μελέτης αυτής δημοσιεύθηκε στα Τοπικά, τόμ. ιβ΄: Δημήτρης  Καρύδας και Σταύρος Σταυρίδης (επιμ.), Θεατρικότητα και Θεωρία, Αθήνα, ΕΜΕΑ (Εταιρεία     Μελέτης των Επιστημών του Ανθρώπου) και Εκδόσεις Νήσος, 2017, σ. 133-147. 

• «Η κριτική του Sartre στη θετικιστική ψυχολογία στο Σχεδίασμα μιας θεωρίας περί συγκινήσεων», Φιλοσοφία, τόμ. 40, 2010, σ. 449-469. 

• «Η συγκίνηση ως μαγική μεταμόρφωση του κόσμου σύμφωνα με τον Sartre», διά-ΛΟΓΟΣ (επετηρίδα φιλοσοφικής έρευνας, Αθήνα, Εκδόσεις Παπαζήση), τχ. 1, 2011, σ. 243-261. 

• «Η παρουσία της φιλοσοφίας του Bergson στη χώρα μας», Κάτοπτρον Νεοελληνικής Φιλοσοφίας (περιοδική έκδοση του Εργαστηρίου Ερευνών Νεοελληνικής Φιλοσοφίας του Τομέα Φιλοσοφίας του τμήματος Φ.Π.Ψ. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), τόμ. Β΄, Δεκέμβριος 2011, σ. 183-231.

• «Η προβληματική των παθών στο έργο του Βενιαμίν Λεσβίου», στο Διαλέξεις Φιλοσοφίας: 1^ος αυτοτελής τόμος των διαλέξεων του μηνιαίου σεμιναρίου φιλοσοφίας του Κ.Ε.Ε.Φ. (Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας) της Ακαδημίας Αθηνών, Αθήναι 2012, σ. 145-190.

            Άλλη εκδοχή της εν λόγω μελέτης, με εκτενέστερη εισαγωγή και δίχως μια ενότητα δημοσιεύθηκε  στα πρακτικά του Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα: «Νεοελληνικός διαφωτισμός. Η  περίπτωση του Βενιαμίν Λεσβίου», που διοργανώθηκε από τον Τομέα Φιλοσοφίας του   Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και τη Λέσχη Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος» στο Πλωμάρι Λέσβου, στις 19-20 Ιουνίου 2009: Αγία Σιών (Επιστημονική Επετηρίς Ιεράς Μητροπόλεως Μυτιλήνης, Ερεσού και Πλωμαρίου), τόμος τέταρτος, Μυτιλήνη 2009 [2013], σ. 159-199 [ISSN: 1790-5494] 

• «Η αλληλοδιείσδυση στο ψυχικό πεδίο στη φιλοσοφία του Bergson», διά-ΛΟΓΟΣ, τχ. 2, 2012, σ. 128-148. 

• «Ο Σωκράτης στo έργο του Ρουσσώ», στο Rojda Azizoğlu και Γιώργος Φαράκλας (επιμ.), Η δημοκρατία στην εξορία. Ένας οδηγός για την σκέψη του Ρουσσώ 300 χρόνια μετά την γέννησή του, Αθήνα, Εκδόσεις Νήσος, σειρά «Παραδόσεις», 2012, σ. 105-131.

• «Temps et musique selon Bergson», στο Panos Vlagopoulos (επιμ.), Time Theories and Music Conference (Ionian University/Corfou, 27-29 April 2012), Ionian University – Department of Music Studies, Corfu, 2013, σ. 1-18 [σε ηλεκτρονική μορφή· αναρτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2013].

• «Merleau-Ponty και Bergson: κριτική και συνάφειες», Νεύσις (εξαμηνιαίο περιοδικό ιστορίας και φιλοσοφίας της επιστήμης και της τεχνολογίας, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών), τχ. 21, Δεκέμβριος 2013, σ. 37-67. 

• «Δικαιοσύνη και νομιμοποίηση στον Bergson/Justice et légitimation chez Bergson», Πεπραγμένα της Ελληνικής Εταιρείας Δικαιοφιλοσοφικής και Δικαιοϊστορικής Ερεύνης, τόμ. 6Α: Αιτιολόγηση, νομιμοποίηση και δίκαιο. Εισηγήσεις ανακοινωθείσες εις το Διεπιστημονικό Φροντιστήριο 2012/2013 δημοσιευόμενες τη επιμελεία Ι. Στράγγα/Αντ. Χάνου/Χαρ. Παπαχαραλάμπους/Δημ. Πυργάκη/Μ. Τσαπόγα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Σάκκουλα/Baden-Baden, Nomos Verlag/Παρίσι-Τορίνο-Βουδαπέστη, L’Harmattan, 2014, σ. 329-371 και περίληψη στα Γαλλικά, σ. 371-388.

• «La présence de Bergson dans l’œuvre philosophique d’Evanghélos Moutsopoulos», στο A. Glycofrydi-Leontsini (dir.), Evanghélos Moutsopoulos. Aspects de sa philosophie/Aspects of his philosophy [αφιερωματικός τόμος στο έργο του ομότιμου καθηγητή και Ακαδημαϊκού Ευάγγελου Μουτσόπουλου], Παρίσι, L’Harmattan, 2015, σ. 110-143. 

• «Ξεπερνώντας τον εαυτό μας με τη βοήθεια του Bergson»: πρόλογος, στο Πολυξένη Ζινδριλή, Από τη συνείδηση στη συνειδητότητα. H συμβολή του Henri Bergson, Τρίκαλα, Εκδόσεις Επέκεινα, σειρά «Βιβλιοθήκη Φιλοσοφίας», 2015, σ. I-XVII και, στην 1^η ανατύπωση του πονήματος, το 2018, σ. 9-18.

• «Athanasia Glycofrydi-Leontsini (dir.), Evanghélos Moutsopoulos. Aspects de sa philosophie/Aspects of his Philosophy, Paris, L’Harmattan, 2015»: βιβλιοκριτική μελέτη στα γαλλικά: Φιλοσοφία, τόμ. 46, 2016, σ. 350-362.   

• «Η θεωρία περί “διαταξικών” της Chantal Jaquet: Μια, σπινοζικής έμπνευσης, φιλοσοφική προσέγγιση του φαινομένου της μη αναπαραγωγής», διά-ΛΟΓΟΣ, τχ. 6, 2016, σ. 223-247 

• «Ματιές στο έργο του Κωστή Παπαγιώργη: ένας πνευματοκράτης διαταξικός ηθοστοχαστής;», Νέα Εστία, έτος 91^ο, τόμος 180ός, τχ. 1872,  Μάρτιος 2017: Αφιέρωμα: Κωστής Παπαγιώργης (με αφορμή τη συμπλήρωση τριών χρόνων από την εκδημία του), σ. 141-181. 

• «Το φιλοσοφείν ως υπαρξιακό άνοιγμα στην πραγματικότητα και ως εγγενώς ηθικοπρακτική δραστηριότητα», Φιλοσοφείν. Επιστήμη, εύνοια, παρρησία, τχ. 16, Ιούνιος 2017: «Φιλοσοφία και Θρησκεία. Αρχαία Ελλάδα, Μεσαίωνας, Σήμερα», σ. 191-210. Έχει δημοσιευθεί επίσης στον εξής συλλογικό τόμο: Ημερίδα του Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Ε.Κ.Π.Α., Το ανθρώπινο «πρόσωπο» της φιλοσοφίας, επιμέλεια έκδοσης: Ηλίας Βαβούρας, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Ρώμη, 2017, σ. 87-106. 

•  «La théorie de la justice de Vladimir Jankélévitch», στον Tιμητικό Tόμο Iωάννου Στράγγα επί τοις 70στοίς γενεθλίοις του: Jus, ars, philosophia et historia. Festschrift für Johannes Strangas zum 70. Geburtstag, εν συνδέσμω προς Antonello Calore, Φώτιον Κατζούρον, Jens Petersen, Otto Pfersmann, εκδιδόμενος τη επιμελεία Δημήτρη Χαραλάμπη και Χάρη Παπαχαραλάμπους, Baden-Baden, Nomos Verlag και Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2017, σ. 657-684. 

• «Vladimir Jankélévitch, Πραγματεία περί των αρετών και Κάπου στο ανολοκλήρωτο (Αποσπάσματα)», εισαγωγή – επιλογή χωρίων – μετάφραση – σημειώσεις: Γιάννης Πρελορέντζος: Conatus (φιλοσοφικό περιοδικό του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Ηθικής του Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φ.Π.Ψ. της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών), τόμ. 2, τχ. 2, 2017, σ. 33-46. 

• «Dealing with the Crisis via Contemporary French Philosophy (and Some Other Thinkers)», στο G. Maggini, V. Solomou-Papanikolaou, H. Karabatzaki, and Konstantinos D. Koskeridis (eds.), with a Foreword by João J. Vila-Chã, Philosophy and Crisis. Responding to Challenges to Ways of Life in the Contemporary World, Washington DC, Department of Philosophy, University of Ioannina / The Council for Research in Values and Philosophy, Catholic University of America, series IV: «Cultural Heritage and Contemporary Change», Vol. II, November 2018, σ. 191-200: πρακτικά του διεθνούς συνεδρίου που συνδιοργανώθηκε, τον Ιούλιο του 2013, από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φ.Π.Ψ. της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και από το Council for Research in Values and Philosophy (Washington DC, USA), στα Ιωάννινα.

• «Ο ρόλος της λογοτεχνίας στον φιλοσοφικό στοχασμό του Κορνήλιου Καστοριάδη», στο Γιάννης Κτενάς και Αλέξανδρος Σχισμένος (επιμ.), Η σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη και η σημασία της για μας σήμερα, Αθήνα, Εκδόσεις Ευρασία, 2018, σ. 195-206. 

• «Une étude magistrale sur le nouage, dans l’œuvre de Proust, entre littérature et philosophie et sur la spécificité de son idéalisme», Φιλοσοφία, τόμ. 48, 2018, σ. 338-361. 

• «Η πρόσληψη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας από τον Henri Bergson», Φιλοσοφία, τόμ. 48, ημίτομος Β΄, 2018 [2019], σ. 166-200. 

• «Le rôle et les usages de Spinoza dans la philosophie de Bergson», στον συλλογικό τόμο στη μνήμη του Jean-Marie Beyssade, ομότιμου καθηγητή του πανεπιστημίου Paris-Sorbonne (Paris IV), La Générosité à l’œuvre. Hommage à Jean-Marie Beyssade, υπό την εποπτεία της Chantal Jaquet, Παρίσι, Classiques Garnier, σειρά «Rencontres», 2019, σ. 47-77.